Informacja dla osób pobierających świadczenia opiekuńcze | GOPS Święciechowa

GminnyOśrodek Pomocy Społecznej w Święciechowie informuje, żeod dnia1 stycznia 2024 roku wejdzie w życie ustawa z dnia 7 lipca 2023 rokuo świadczeniu wspierającym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1429), którazakłada przebudowę dotychczasowego systemu świadczeń dla osób zniepełnosprawnościami oraz ich opiekunów, poprzez wprowadzenie od1 stycznia 2024 roku do systemu prawnego nowego świadczenia –świadczenia wspierającego oraz zmiany w warunkach przyznawaniafunkcjonującego obecnie świadczenia pielęgnacyjnego, w związku zezmianą ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniachrodzinnych.

\tWobecpowyższego, zgodnie z art. 63 ust. 16 ustawy o świadczeniuwspierającym, organ właściwy w rozumieniu ustawy zmienianej w art.43, w terminie 2 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszegoprzepisu, informuje osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjnelub specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dla opiekuna ozmianach w zasadach dotyczących uprawnień do świadczeniapielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego i zasiłku dlaopiekuna.

Świadczeniepielęgnacyjne na nowych zasadach obowiązujących od 1 stycznia 2024roku będzie przysługiwać wyłącznie osobom sprawującym opiekęnad osobą z niepełnosprawnością wwieku do ukończenia 18 roku życia,natomiast osoba z niepełnosprawnością nad którą opieka byłasprawowana, będzie mogła ubiegać się o przyznanie dla niej nowegoświadczenia, tzw. świadczenia wspierającego.

Świadczeniewspierające będzie skierowane bezpośrednio do osób zniepełnosprawnościami. Uprawnionymi do świadczenia wspierającegobędą osoby z niepełnosprawnościami wwieku od ukończenia 18 roku życia,które uzyskają decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia –na poziomie od 70 pkt do 100 pkt. Wniosek o świadczenie wspierającebędzie można złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.Poziom potrzeby wsparcia będzie ustalany w formie decyzji przezwojewódzkie zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Ustawao świadczeniu wspierającym wejdzie w życie 1 stycznia 2024 r. zpewnymi wyjątkami:

-od 1 stycznia 2024r.– świadczenie wspierające będzie dostępne dla osóbz niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od87 do 100 pkt,

-od 1 stycznia 2025 r.– świadczenie wspierające będzie dostępne dla osóbz niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od78 do 86 pkt,

-od 1 stycznia 2026 r.- świadczenie wspierające będzie dostępne dla osóbz niepełnosprawnościami z ustalonym poziomem potrzeby wsparcia od70 do 77 pkt.

Uwaga:wyjątkiem od tak określonego ustawą harmonogramu wejścia w życieustawy jest art. 64 ustawy, zgodnie z którym osoba wymagającaopieki:

1)na którą przyznano na podstawie przepisów dotychczasowych prawo doświadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego,albo zasiłku dla opiekuna,

2)na którą przyznano prawo do świadczenia pielęgnacyjnego napodstawie nowego, obowiązującego od 1 stycznia 2024r. brzmieniaustawy o świadczeniach rodzinnych

– będziemogła otrzymać świadczenie wspierające od dnia 1 stycznia 2024r., także
w przypadku, gdy w decyzji ustalającej poziompotrzeby wsparcia, potrzebę tę określono na poziomie niższym niż87 punktów w skali potrzeby wsparcia. Świadczenie wspierającebędzie przysługiwało, w zależności od poziomu potrzeby wsparcia,w wysokości od 40% wysokości renty socjalnej do maksymalnejwysokości - 220% renty socjalnej (będzie to kwota netto czyli bezpotrącań na podatek dochodowy czy ubezpieczenie zdrowotne).

Codo zasady świadczenie wspierające będzie przyznawane nie wcześniejniż od dnia ustalenia przez wojewódzki zespół do spraw orzekaniao niepełnosprawności dla danej osoby poziomu potrzeby wsparcia -w przypadku wniosków o wydanie decyzji w tej sprawie złożonych wroku 2024, wojewódzkie zespoły orzekające będą ustalać poziompotrzeby wsparcia od dnia złożenia wniosku (a nie, jak w docelowymrozwiązaniu, od dnia posiedzenia zespołu). Takie rozwiązaniezapewni możliwość otrzymania przez osoby z niepełnosprawnościamiświadczenia wspierającego za cały okres oczekiwania na wydaniedecyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia (art. 65 ust. 3u.ś.w.).

Ustawao świadczeniu wspierającym wprowadziła również także szeregregulacji o charakterze osłonowym dla tych opiekunów osóbniepełnosprawnych, którzy zaprzestaną pobierać świadczeniepielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub zasiłek dlaopiekuna w związku z wyborem przez osobę z niepełnosprawnościamiświadczenia wspierającego. Obejmują one:

-opłacanie ze środków budżetu państwa składek na ubezpieczenieemerytalne i rentowe oraz zdrowotne za opiekuna osoby zniepełnosprawnościami, która pobierać będzie świadczeniewspierające – warunkiem jest wspólne zamieszkiwanie igospodarowanie opiekuna z osobą z niepełnosprawnościami orazniepodejmowanie zatrudnienia przez opiekuna; co istotne ww.ubezpieczeniami będą mogli być objęci również ci opiekunowie,którzy wcześniej nie pobierali powyższych świadczeńopiekuńczych, warunkiem jest jednak wspólne zamieszkiwanie igospodarowanie opiekuna z osobą z niepełnosprawnościamiotrzymującą świadczenie wspierające oraz niepodejmowaniezatrudnienia przez opiekuna; (objęcie ww. ubezpieczeniami będzierealizowane przez ZUS, na wniosek opiekuna składany do ZUS),

-możliwość uzyskania przez opiekuna zasiłku dla bezrobotnych, atakże świadczenia przedemerytalnego.

Najważniejszezmiany w przepisach regulujących zasady przyznawania świadczeniapielęgnacyjnego obowiązujące od 1 stycznia 2024 roku, to:

-uchylenie warunku rezygnacji lub niepodejmowaniazatrudnienia lub innej pracy zarobkowej – oznacza to, iż osobysprawujące opiekę nie będą musiały rezygnować z aktywnościzawodowej aby otrzymać świadczenie pielęgnacyjne;

-uchylenie przepisu uzależniającego przyznanie świadczeniapielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego rolnikom,małżonkom rolników lub domownikom od warunku zaprzestaniaprowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym. Wzwiązku z tym, uchylono również w ustawie o ubezpieczeniuspołecznym rolników przepisy dotyczące opłacania składek naubezpieczenie emerytalne i rentowe za te osoby (składki do KRUS nadotychczasowych zasadach będą przez organy właściwe opłacanetylko w przypadku osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne,specjalny zasiłek opiekuńczy i zasiłek dla opiekuna na podstawieprzepisów dotychczasowych – art. 63 ust. 15 u.ś.w.)

-uchylenie przepisu, który wskazywał kolejność osób uprawnionychdo świadczenia pielęgnacyjnego;

-uchylenie przepisu warunkującego przyznanie świadczeniapielęgnacyjnego od daty powstania niepełnosprawności;

-uchylenie negatywnej przesłanki uniemożliwiającej przyznanieświadczenia pielęgnacyjnego, jeśli osoba sprawująca opiekę maustalone prawo do własnej emerytury, renty rodzinnej z tytułuśmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do rentyrodzinnej i innego świadczenia emerytalno – rentowego, rentysocjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego, świadczeniakompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczeniaprzedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego lubświadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych wustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnymprzysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzyzawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbąalbo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lubzdrowia ludzkiegoalbo mienia;

-uchylenie art. 27 ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych,ograniczającego zbiegi wymienionych w tym przepisie świadczeńrodzinnych, tj. osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne albospecjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna, nie traciprawa do:

-świadczenia rodzicielskiego, o którym mowa w art.17custawy zmienianej w art. 43;

-dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art.10ustawy zmienianej w art. 43;

-świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczegopomimo podjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lubustalenia tej osobie prawa do emerytury, renty, renty rodzinnej ztytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa dorenty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, rentysocjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczeniakompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczeniaprzedemerytalnego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającegolub świadczenia pieniężnego przyznanego na zasadach określonych wustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnymprzysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzyzawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbąalbo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lubzdrowia ludzkiego albo mienia. W tym przypadku (tzn. art. 63 ust. 12ustawy) - wójt, burmistrz lub prezydent miasta nie opłaca składkina ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osobę pobierającąświadczenie pielęgnacyjne albo specjalny zasiłek opiekuńczy, albozasiłek dla opiekuna.

Świadczeniepielęgnacyjne od dnia 1 stycznia 2024 roku (zgodnie z nowymbrzmieniem art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych) będzieprzysługiwać:

-matce albo ojcu

-innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy Kodeksurodzinnego i opiekuńczego ciąży obowiązek alimentacyjny, a takżemałżonkom

-opiekunowi faktycznemu dziecka

-rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka,dyrektorowi placówki opiekuńczo – wychowawczej, dyrektorowiregionalnej placówki opiekuńczo – terapeutycznej albo dyrektorowiinterwencyjnego ośrodka preadopcyjnego, jeżeli sprawują opiekęnad osobą w wieku do ukończenia 18 roku życia legitymującą sięorzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniemo niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami konieczności stałejlub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku zeznacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji orazkonieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dzieckaw procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Ponadtonowe regulacje przewidują, że w przypadku, gdy opiekun sprawujeopiekę nad więcej niż jedną osobą niepełnosprawną w wieku doukończenia 18. roku życia legitymującą się odpowiednimorzeczeniem o niepełnosprawności lub znacznym stopniuniepełnosprawności, to wysokość świadczenia pielęgnacyjnegopodwyższa się po 100% na drugą i każdą kolejną osobę, nadktórą sprawowana jest opieka (uwaga: dotyczy to osób-opiekunów:wymienionych w art. 17 ust. 1-3, osób będących rodziną zastępcząoraz osób prowadzących rodzinny dom dziecka).

Wprzypadku śmierci osoby wymagającej opieki, osoba sprawującaopiekę zachowuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego doostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którymnastąpił zgon osoby wymagającej opieki. Analogiczna regulacjaobowiązująca od 1 stycznia 2024 roku dotyczyć będzie równieżosób pobierających świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłekopiekuńczy na podstawie przepisów dotychczasowych oraz osóbpobierających zasiłek dla opiekuna – dotyczyć będzie jednaktylko przypadków, gdy śmierć osoby wymagającej opieki nastąpiłapo 31 grudnia 2023 roku (art. 63 ust. 12 u.ś.w.)

Opisanewyżej nowe warunki przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego, któreobowiązywać będą od 1 stycznia 2024 roku, nie dotyczą osób,które na zasadzie zachowania praw nabytych, będą pobierać toświadczenie na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 63 u.ś.w.)Osoby, które nabyły bądź nabędą na starych obowiązującychprzepisach tj. do 31 grudnia 2023 roku - prawo do świadczeniapielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego lubzasiłku dla opiekuna,będą mogły w dalszym ciągu pobierać wymienione świadczeniazgodnie z dotychczasowymi przepisami.

Należyjednak mieć na uwadze, iż pobieranie świadczenia pielęgnacyjnegolub specjalnego zasiłku opiekuńczego lubzasiłku dla opiekunana podstawie dotychczasowych przepisów będzie wiązało się zkoniecznością spełnienia warunków i obowiązków, o których mowaw dotychczasowych przepisach, to jest m.in. koniecznościniepodejmowania zatrudnienia lub poinformowania ośrodka o jegopodjęciu. Brak takiej informacji może bowiem spowodowaćkonieczność wszczęcia postępowania dotyczącego nienależniepobranego świadczenia i żądania przez organ jego zwrotu.

Przepisten przewiduje, że:

-osoby, którym przed 1 stycznia 2024 r. albo nawet po tej dacie, alena zasadach obowiązujących do dnia 31 grudnia 2023 r. przyznanezostało co najmniej do dnia 31 grudnia 2023 r. prawo do świadczeniapielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczego, zachowująna zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2023 r. prawo do tychświadczeń nie dłużej jednak niż do końca okresu, na któryprawo zostało przyznane (art. 63 ust.2 u.ś.w.)

-ww. osoby, zachowują prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lubspecjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadach obowiązujących dodnia 31 grudnia 2023 r. również w przypadku, gdy osobie nad którąsprawują opiekę zostało wydane nowe orzeczenie o stopniuniepełnosprawności albo orzeczenie o niepełnosprawności.Warunkiem zachowania prawa odpowiednio do świadczeniapielęgnacyjnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego w tymprzypadku będzie złożenie wniosku o nowe orzeczenie o stopniuniepełnosprawności lub orzeczenie o niepełnosprawności w terminie3 miesięcy od dnia następującego po dniu, w którym upłynąłtermin ważności dotychczasowego orzeczenia o stopniuniepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności, anastępnie złożenie wniosku o ustalenie prawa odpowiednio doświadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku opiekuńczegow terminie 3 miesięcy, licząc od wydania orzeczenia o stopniuniepełnosprawności albo orzeczenia o niepełnosprawności (art. 63ust. 3 ustawy)

-prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na zasadachdotychczasowych przysługiwać będzie ww. osobom wymienionym w art.63 ust. 1-2 u.ś.w. również po upływie okresu zasiłkowego naktóry prawo zostało przyznane (czyli także na kolejne okresyzasiłkowe) pod warunkiem, że wniosek o ustalenie prawa dospecjalnego zasiłku opiekuńczego na nowy okres zasiłkowy zostaniezłożony w terminie 3 miesięcy od dnia następującego po dniu, wktórym zakończył się dotychczasowy okres zasiłkowy (art. 63 ust.4 u.ś.w.)

UWAGA:Osoba pobierająca świadczenie pielęgnacyjne, która sprawujeopiekę nad dzieckiem w wieku do ukończenia 18. roku życia i którabędzie chciała po 31 grudnia 2023 roku otrzymać świadczeniepielęgnacyjne na nowych zasadach, czyli z możliwościąpodejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej bez ograniczeń,musipo tej dacie zrezygnowaćz pobierania świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie starychprzepisów i złożyć wniosek o przyznanie świadczeniapielęgnacyjnego na podstawie nowych przepisów.

Świadczeniepielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy przyznane na zasadachdotychczasowych oraz zasiłek dla opiekuna, nieprzysługująjeżeli osoba wymagająca opieki będzie miała przyznane prawo doświadczenia wspierającego (art. 63 ust. 6 u.ś.w.)

Wkonsekwencji tego przepisu wprowadzone zostały także przepisyokreślające:

-zawieszenie postępowania o ustalenie prawa do świadczeniapielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dlaopiekuna do czasu rozstrzygnięcia sprawy z wniosku o ustalenie prawado świadczenia wspierającego w sytuacji, gdy osoba wymagającaopieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowania złożyły wnioseko ustalenie prawa do świadczenia wspierającego. Następnieustalenie prawa do ww. świadczeń w wyniku podjęcia zawieszonegopostępowania następuje po dokonaniu przez ZUS rozstrzygnięciasprawy z wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego(art. 63 ust. 7-8 u.ś.w.)

-zawieszenie wypłaty przyznanego już świadczenia pielęgnacyjnego,specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna jeżeliosoba wymagająca opieki lub osoba uprawniona do jej reprezentowaniazłożyła wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wspierającego wZUS

-uznanie za nienależnie pobrane świadczenia: świadczeniapielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dlaopiekuna, wypłaconego opiekunowi za okres, za który osobawymagająca opieki otrzymała świadczenie wspierające. Nienależniepobrane świadczenie będzie podlegało zwrotowi wraz z odsetkami doktórego to zwrotu zobowiązany zostanie opiekun.

Wprzypadku odmowy przyznania osobie wymagającej opieki świadczeniawspierającego lub pozostawienia wniosku o to świadczenie bezrozpatrzenia, świadczenie pielęgnacyjne albo specjalny zasiłekopiekuńczy, zasiłek dla opiekuna, wypłaca się od miesiąca, wktórym wstrzymano ich wypłatę do końca okresu na jaki jeprzyznano, jeżeli nadal osoba spełnia warunki określone wbrzmieniu dotychczasowym (art. 63 ust. 9-10 u.ś.w.)

Zgodniez wytycznymi przygotowanymi przez Departament Polityki Rodzinnej –MinisterstwoRodziny i Polityki Społecznej zdnia 5 września 2023 roku osoba zniepełnosprawnościami, składając w ZUS wniosek o świadczeniewspierające będzie mogła zdecydować od jakiego miesiąca chcemieć przyznane przez ZUS świadczenie wspierające, dzięki czemumoże nie dopuścić do sytuacji otrzymania świadczeniawspierającego za ten sam okres za który jej opiekun otrzymałświadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lubzasiłek dla opiekuna i tym samym uniknąć sytuacji powstanianienależnych świadczeń po stronie jej opiekuna.

Wrazie jakichkolwiek pytań prosimyo kontakt z działem świadczeń rodzinnych w GOPS w Święciechowie,tel. 655330732.

Godzinypracy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Święciechowie:

Poniedziałek:8.00-16.00;

Wtorek– Piątek: 7.00-15.00.